Spelenderwijs in gesprek over klimaatverandering en burgerschap

Hoe praat je met jonge kinderen over grote thema’s als klimaatverandering en burgerschap? Met het project Empower the young werken we aan een speelse en toegankelijke manier om dat te doen.

Wat is Empower the young?

Sinds januari 2025 werkt WisMon samen met partners uit Nederland, België en Portugal aan het Erasmus+ gefinancierde project Empower the young with talking objects. Het doel? Activiteiten ontwikkelen voor kinderen van 4 tot 8 jaar waarin klimaatverandering en burgerschap centraal staan.

We richten ons op jonge kinderen, omdat de basis voor kritisch denken en betrokkenheid al op vroege leeftijd gelegd wordt. Door verhalen te koppelen aan herkenbare situaties en tastbare voorwerpen, maken we abstracte onderwerpen begrijpelijk én interessant.

De talking objects: Tellmies

Na een kick-off in Leiden bezochten we met alle internationale partners het Rijksmuseum in Amsterdam en het Maritiem Museum in Rotterdam. Daar maakten we kennis met ‘talking objects’, pratende objecten die op een speelse manier gesprekken aangaan met kinderen.

Een mooi voorbeeld hiervan zijn de Pim en Pom-poppen in het Rijksmuseum, die kinderen begeleiden tijdens een rondleiding en hen vragen stellen of informatie geven. Deze objecten vormen een unieke manier om jonge bezoekers actief te betrekken bij wat ze zien en beleven.

In ons project staan deze pratende objecten, die wij Tellmies noemen, centraal. Tellmies helpen kinderen spelenderwijs om na te denken over belangrijke thema’s van deze tijd en stimuleren hen om actief mee te doen aan de activiteiten.

Waarom dit project?

We willen dat kinderen zich betrokken voelen bij de wereld om hen heen. Daarom onderzoeken we hoe je grote thema’s zoals klimaatverandering en burgerschap op een betekenisvolle manier bespreekbaar kunt maken met jonge kinderen. Samen met scholen, musea en andere educatieve organisaties leggen we een fundament dat breder toepasbaar is in het onderwijs.

De Tellmies helpen kinderen niet alleen om informatie te begrijpen, maar ook om vragen te stellen en zelf kritisch na te denken.

Met wie werken we samen?

We lichten graag een paar partners uit. Deze keer zijn dit Naturalis en BAMM-Mooss.

Naturalis Biodiversity Center

Naturalis is het Nederlandse instituut voor biodiversiteit. Het telt ongeveer 1100 medewerkers en is zowel een museum als een onderzoeksinstituut met 150 onderzoekers en 13 hoogleraren.

Het museum heeft 10 tentoonstellingszalen, drie workshopruimtes voor educatieve doeleinden en één grote open ruimte genaamd LiveScience. LiveScience is gratis toegankelijk. Bezoekers worden aangemoedigd om in gesprek te gaan met onderzoekers en medewerkers terwijl zij hun dagelijkse onderzoeksactiviteiten uitvoeren, zoals het prepareren van dinosauriërskeletten.

In het museum biedt Naturalis educatieve programma’s aan voor gezinnen, het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs. Naturalis beschikt over veel expertise in het ontwikkelen van materiaal voor zowel formeel als informeel onderwijs.

Een perfecte match voor het project Empower the Young, waarin Naturalis projectcoördinator is en verantwoordelijk voor de ontwikkeling van al het lesmateriaal voor leerkrachten en educatieve professionals.

BAMM–Mooss (België)

BAMM is een Belgische non-profitorganisatie die zich richt op kunsteducatie en culturele participatie voor kinderen en jongeren van 2,5 tot 30 jaar. Met vier onderdelen (Bazart, AmuseeVous, Mooss en Mastiek), tal van innovatieve projecten en meer dan 40 jaar ervaring, stimuleren en organiseren zij een breed scala aan kwalitatieve ontmoetingen van jongeren met kunst en cultureel erfgoed. BAMM is actief in heel Vlaanderen en neemt deel aan tal van internationale projecten. Ze laten zich leiden door de overtuiging dat kunst belangrijk is voor de ontwikkeling van jonge geesten.

Mooss werkt met kinderen binnen en buiten de schoolcontext rond muziek, beeldende kunst, theater en audiovisuele kunst. Ze bieden trainingen aan voor leerkrachten, begeleiders en anderen die met kinderen werken. Ze hebben ruime ervaring in het werken met kwetsbare doelgroepen.

BAMM-Mooss ontwikkelde een eigen methodologie die gebaseerd is op het constructivisme. Deze benadering steunt op verschillende leertheorieën (zoals G. Hein, H. Gardner, D. Kolb, M. Csikszentmihalyi, …). Het boek hierover is een standaardwerk binnen de kunsteducatie en wordt gebruikt aan meerdere universiteiten.

En nu?

In november 2025 is de volgende projectbijeenkomst. Dan reizen we af naar onze partner Ciência Viva in Portugal, waar Go Wonder het eerste werkende prototype van de Tellmie voor dit project zal presenteren en we gezamenlijk het prototype zullen gaan testen.

Ook nieuwsgierig?

Wil je de ontwikkelingen volgen? We houden je graag op de hoogte.

Binnenkort gaat de projectwebsite live. Die link delen we natuurlijk op onze eigen website en via onze socials.

Je kunt je dan ook inschrijven voor de nieuwsbrief en op de hoogte blijven van dit inspirerende project!

Meer weten over toekomstgericht STEM-onderwijs?